De das is een van de meest mysterieuze en charmante nachtdieren van Nederland. Met zijn zwart-witte masker en stevige bouw is hij een opvallende verschijning in onze bossen en weilanden. Maar wist je dat deze slimme gravers veel meer in hun mars hebben dan je op het eerste gezicht zou denken?
1. Een zwart-wit masker met een functie
De das heeft een iconisch gezicht met witte strepen die van neus tot nek lopen. Deze tekening is niet alleen mooi, maar dient ook als waarschuwing voor andere dieren: “Blijf uit mijn buurt!”
2. Nachtdier met vaste routines
Dassen zijn strikt nachtdieren. Ze verlaten hun burcht meestal rond zonsondergang en keren voor zonsopgang weer terug. Hun routines zijn zo vast dat je de klok erop gelijk kunt zetten.
3. Meesters in graven
De das is een bekwame graver. Zijn burchten kunnen tientallen meters lang zijn met meerdere kamers en in- en uitgangen.
4. Een burcht voor generaties
Dassen gebruiken hun burchten vaak tientallen jaren. Sommige burchten zijn al generaties lang in gebruik en worden steeds verder uitgebreid.
5. Schoonmaakploeg in de burcht
Dassen zijn verrassend hygiënisch. Ze slepen vers gras en bladeren naar binnen als nestmateriaal en vervangen dit regelmatig. Oude nesten worden gewoon naar buiten gegooid.
6. Alleseter met voorkeur
Hoewel dassen alleseters zijn, eten ze het liefst regenwormen. In een nacht kunnen ze er wel honderden verorberen! Daarnaast eten ze ook insecten, fruit, granen en kleine zoogdieren.
7. Dassen delen hun burcht
Ze leven meestal in familiegroepen van 5 tot 12 dieren. Soms delen ze hun ondergrondse woning zelfs met konijnen of vossen, hoewel dit eerder een gedoogconstructie is dan echte vriendschap.
8. Stevige bouw, verrassend snel
Met hun gedrongen lichaam en korte poten lijken dassen log, maar schijn bedriegt. Ze kunnen verrassend snel rennen als het nodig is.
9. Verstopt leven
Ondanks hun omvang zijn dassen moeilijk te zien in het wild. Ze zijn schuw, stil en bewegen zich behendig door het struikgewas. Een ontmoeting is zeldzaam en bijzonder.
10. Kennis van kruiden
Er zijn observaties van dassen die bladeren van bepaalde planten gebruiken die vermoedelijk een insectenwerende of antiseptische werking hebben. Een soort natuurlijke EHBO-kit!
11. Geur als communicatiemiddel
Dassen communiceren veel met geur. Ze hebben geurklieren onder hun staart waarmee ze geuren achterlaten op burchten, bomen en gras. Zo houden ze contact met hun familie en markeren ze hun territorium.
12. Slimme winterrust
In tegenstelling tot egels of beren houden dassen geen echte winterslaap, maar ze doen het in de winter wel rustig aan. Bij kou of sneeuw blijven ze gewoon een paar dagen in hun burcht tot het weer beter wordt.
13. Onder druk van verkeer
Een van de grootste bedreigingen voor de das is het verkeer. Omdat ze ’s nachts oversteken en niet altijd goed zichtbaar zijn, vallen er helaas veel slachtoffers op de weg.
14. Beschermd en bewonderd
De das is een beschermde diersoort in Nederland. Dankzij natuurbeheer, ecoducten en betere voorlichting gaat het weer iets beter met de soort, vooral in Limburg, Gelderland en Brabant.
De das is een stille kracht in onze natuur. Hij leeft grotendeels verborgen, maar speelt een belangrijke rol in het ecosysteem. Met hun sterke familiebanden, slimme gewoontes en indrukwekkende bouwkunst zijn dassen dieren om te koesteren.
