Het vingerdier is een bijzondere maki die alleen maar op het eiland Madagaskar te vinden is. Je kent deze dieren misschien ook wel onder de naam aye-aye. De diertjes hebben een bijzonder uiterlijk, maar dat is niet het enige wat ze speciaal maakt. Je ontdekt het in deze top 13 weetjes over het vingerdier.
14. Het lelijke neefje van de maki’s
Maki’s zien er schattig uit. Ze zijn klein, donzig, expressief en hebben een ongelooflijk lange, vaak gestreepte, staart die vrolijk zwaait als ze rondlopen of van boom naar boom springen. Het vingerdier daarentegen lijkt meer op een kruising tussen een zombiemaki en een vleermuis. Toch behoort het vingerdier tot de familie van maki’s en zijn ze net als de donzige maki’s, alleen te vinden op het eiland Madagaskar.
13. Ze zoeken al trommelend naar eten
Alle dieren hebben zo hun eigen methode om hun volgende hapje te vinden. De meeste soorten hebben goede ogen, terwijl anderen ultrasonisch geluid maken. Vingerdieren vinden hun prooi met behulp van getrommel. De dieren eten vooral insecten die verstopt zijn in bomen. Een vingerdiertje gaat op zoek naar deze insecten door op de boom te trommelen, om zo te horen waar er holle stukjes te vinden zijn. In deze holletjes zitten insecten verscholen, wat ze een goudmijn maakt voor een hongerig vingerdier.
12. Hun middelvinger is ongewoon lang
Dr. Mirko Junge/wikimedia/CC BY-SA 2.0
De vingers van de ayeaye lijken niet helemaal in balans te zijn. De derde vinger is namelijk een stuk dunner dan de rest, maar ook een stuk langer. Dat heeft een belangrijke reden, want deze vinger wordt vooral gebruikt tijdens het trommelen. Daarnaast is dit de vinger die de dieren gebruiken om te graven en te zoeken naar eten. De gewrichten van de vinger zorgen ervoor dat deze een draai van 360 graden kan maken, zodat de dieren op iedere plek naar insecten kunnen graven.
11. Ze gebruiken echolocatie
Je kent het concept van echolocatie misschien wel van vleermuizen. Deze dieren maken geluid en kunnen vervolgens precies horen waar en wanneer dat geluid weerkaatst wordt. Op deze manier kunnen ze hun weg vinden. Vingerdieren gebruiken dezelfde techniek wanneer ze op bomen aan het trommelen zijn. De weerkaatsing van het geluid geeft precies aan waar lekkere insecten te vinden zijn.
10. Wetenschappers wisten niet wat voor dier het was
Toen wetenschappers het vingerdier ontdekten, was het niet meteen duidelijk bij welke diersoort ze hoorden. Hun tanden lijken op die van knaagdieren, hun lichaam lijkt op het lichaam van een eekhoorn en de kop lijkt dan weer op de kop van katachtigen. Toch werd het vingerdier uiteindelijk bij de primaten ondergebracht. Dat had te maken met de grote hersenen van de dieren, maar ook met de handen en voeten die gemakkelijk om zich heen kunnen grijpen.
9. Hun kleur verandert wanneer ze ouder worden
Niet alleen mensen merken dat hun haar van kleur verandert wanneer ze ouder worden. Dit geldt ook voor vingerdieren. Jonge diertjes hebben een zilveren gloed rondom hun kop en ook een zilveren streep die over hun lichaam loopt. Deze zilveren kleur vervaagt wanneer ze ouder worden, waarna het lichaam van de dieren talloze kleuren aanneemt. Sommige haren zijn wit en anderen bruin, maar hun lichaam is ook bedekt in gele en zwarte haren.
8. Deze nachtdieren leven in de bomen
Vingerdieren zijn echte nachtdieren. Ze slapen overdag en worden pas actief zodra de zon onder gaat. Of ze nu slapen of wakker zijn: je vindt ze bijna altijd in een boom. Hier brengen ze het grootste deel van hun leven door. Ze slapen er, paren er en spelen er met elkaar.
7. Ze bouwen nesten
Om comfortabel in een boom te kunnen slapen, heb je natuurlijk een nest nodig. Dat is geen enkel probleem voor vingerdieren, want deze bijzondere beestjes maken gewoon hun eigen huisje. Ze bouwen een nest op een plek waar twee boomtakken samenkomen. De nestjes hebben een ronde vorm en worden gebouwd met behulp van takjes en bladeren.
6. Ze leven het liefste alleen
De meeste apen vinden het fijn om in een grote groep te leven, maar dat geldt niet voor het vingerdier. Deze dieren hebben namelijk allemaal een eigen territorium. Dat van mannetjes is wat groter dan dat van vrouwtjes. De mannetjes vinden het bovendien geen probleem om af en toe sociaal om te gaan met hun buurman, terwijl de vrouwtjes niets van andere vingerdiertjes willen weten.
5. Ze zitten nauwelijks stil
Zodra een vingerdier wakker is, gaat hij meteen op zoek naar zijn volgende hapje. Dat doet hij door van de ene naar de andere boom te springen en door constant in boomstronken te graven en te plukken. De dieren komen eigenlijk nooit naar beneden en gaan pas weer rusten zodra de zon opkomt. Zo leggen ze gemakkelijk vier kilometer af tijdens een nacht.
4. De vrouwtjes zijn dominant
Bij de meeste diersoorten zijn de mannetjes de baas over de vrouwtjes, maar dat geldt niet voor het vingerdiertje. De vrouwtjes gaan daarom ook op zoek naar een geschikte partner en gaan ook de strijd met elkaar aan. Gaan de dieren eenmaal paren, dan kan het mannetje geen kant meer op totdat de paarsessie voorbij is.
3. Ze worden als een slecht voorteken gezien
Thomas Althaus/wikimedia/CC BY 3.0
De lokale bewoners van Madagaskar zijn geen fan van het vingerdier. Er wordt namelijk geloofd dat de dieren veel narigheid voorspellen. Wijst een vingerdier naar je met zijn lange middelvinger? Dan staat de dood op je te wachten. Dit bijgeloof zorgt ervoor dat veel van de dieren worden vermoord door de lokale bevolking.
2. Er werd gedacht dat ze waren uitgestorven
In 1933 waren wetenschappers ervan overtuigd dat het vingerdier was uitgestorven. Daar kwam verandering in toen de diersoort opnieuw werd ontdekt in 1957. Doordat ze een klein leefgebied hebben, is het aantal vingerdiertjes nog altijd beperkt. Er wordt geschat dat er vandaag de dag nog tussen de duizend en tienduizend vingerdiertjes op Madagaskar leven.
1. Ze worden met uitsterven bedreigd
Het is duidelijk dat het vingerdier het niet makkelijk heeft om te overleven. Dat komt vooral doordat ze nog altijd worden vermoord door mensen die ze als een slecht voorteken zien. Daarom zijn er verschillende programma’s die ervoor moeten zorgen dat de dieren niet uitsterven. Enkele dierentuinen hebben een eigen fokprogramma opgesteld, zodat we nog jarenlang van het vingerdier kunnen genieten.