De zalm staat bekend om zijn indrukwekkende trektochten, heerlijke smaak en bijzondere levenscyclus. Hier zijn 14 verrassende en interessante weetjes over deze opmerkelijke vis.
1. Zalm leeft in zowel zoet als zout water
Zalmen beginnen hun leven in zoet water, trekken vervolgens naar de oceaan om op te groeien, en keren later terug naar hun geboorteplek in rivieren om zich voort te planten. Dit proces heet anadromie en maakt hen uniek.
2. Ze vinden hun geboorteplaats terug met hun reukvermogen
Tijdens hun trektocht leggen zalmen vaak duizenden kilometers af, maar ze keren altijd terug naar precies dezelfde rivier waar ze zijn geboren. Ze gebruiken hun uitstekende reukvermogen om de unieke geur van hun geboorteplek te herkennen.
3. De kleur van zalm komt van hun dieet
De roze of rode kleur van zalmvlees komt van het pigment astaxanthine, dat ze binnenkrijgen door het eten van krill en garnalen. Kweekzalmen krijgen dit pigment vaak via hun voer om dezelfde kleur te krijgen.
4. Zalm springt meters hoog
Zalmen staan bekend om hun vermogen om watervallen en obstakels te overwinnen. Ze kunnen wel 3 meter hoog uit het water springen om tegen de stroom in te zwemmen tijdens hun trektochten.
5. Ze ondergaan een metamorfose
Wanneer jonge zalmen naar de zee trekken, veranderen hun lichamen compleet om zich aan te passen aan zout water. Hun kleur, huid en nierfunctie veranderen om het overleven in de oceaan mogelijk te maken.
6. Wilde zalm en kweekzalm zijn niet hetzelfde
Wilde zalm groeit op in de natuur, terwijl kweekzalm in afgesloten bassins wordt grootgebracht. Kweekzalm is vaak vetter door hun voer en leefomgeving, terwijl wilde zalm magerder en donkerder van kleur is.
7. Zalm is een superzwemmer
Zalmen kunnen tijdens hun trektochten enorme afstanden afleggen. Sommige soorten zwemmen meer dan 5.000 kilometer van de oceaan naar hun geboorteplek in zoet water.
8. Een stressvolle reis voor de voortplanting
De reis terug naar hun geboorteplek kost zalmen zoveel energie dat veel van hen na het paren sterven. Hun lichamen worden een belangrijke voedingsbron voor het ecosysteem, waaronder voor hun eigen nakomelingen.
9. Er bestaan meerdere soorten zalm
Er zijn zes belangrijke soorten zalm, waaronder de Atlantische zalm (Salmo salar) en vijf Pacifische soorten, zoals de chinook zalm en roze zalm. Elke soort heeft unieke kenmerken en trekpatronen.
10. Zalm is essentieel voor het ecosysteem
Dode zalmen brengen voedingsstoffen van de oceaan terug naar rivieren en bossen. Deze voedingsstoffen voeden planten, insecten, vogels en andere dieren, waardoor zalmen een cruciale rol spelen in het ecosysteem.
11. Jonge zalmen worden smolts genoemd
Zodra jonge zalmen groot genoeg zijn om naar de zee te trekken, worden ze smolts genoemd. Tijdens deze fase ontwikkelen ze een zilveren kleur en passen ze zich aan aan het leven in zout water.
12. Zalmen kunnen enorme afmetingen bereiken
De grootste zalmsoort, de koningszalm (Chinook), kan wel 1,5 meter lang worden en meer dan 45 kilo wegen. Hiermee is hij de koning onder de zalmen.
13. Zalm wordt al eeuwen gegeten
Zalm is een van de oudste voedselbronnen voor mensen. In veel culturen, zoals bij de inheemse volkeren van Noord-Amerika, wordt zalm als een heilige en essentiële bron van voeding beschouwd.
14. Klimaatverandering bedreigt de zalm
Door de opwarming van de aarde worden veel rivieren te warm en zuurstofarm, wat schadelijk is voor zalmen. Daarnaast zorgen dammen en vervuiling ervoor dat hun trektochten steeds moeilijker worden. Bescherming van hun leefomgeving is essentieel voor hun voortbestaan.
