Beren zijn te vinden in heel diverse gebieden en op verschillende continenten. Van de Noordpool tot de tropen, loopt de beer zijn rondjes. Helaas heeft de familie van de beer het moeilijk en verschillende beersoorten worden in hun bestaan bedreigd. Welke zijn de 8 tot nog toe overlevende beersoorten?
Maleise Beer
Siew Te Wong, Thye Lim Tee, and Lin May Chiew, BSBCC
Tambako The Jaguar/flickr
De Maleise beer, ook wel honingbeer genoemd, leeft in Zuidoost Azië. Hij houdt zich op in bosrijke gebieden zoals de tropische regenwouden van Borneo, Java, Maleisië, Sumatra, Thailand en Myanmar. Overdag doet hij een dutje in een holle boom. Hij is dan ook vooral ’s nachts actief. Opvallend is zijn gele of oranjekleurige snuit. Alsof hij met zijn neus in een pot honing heeft gezeten. Hij is er dan ook gek op. Ook eet hij veel plantaardig voedsel en insecten. De Maleise beer is zijn leven niet zeker. Omdat de gal en klauwen van de honingbeer veel geld opleveren, wordt er veel op gejaagd. Daarnaast heeft hij te maken met een steeds kleiner leefgebied dat wordt veroorzaakt door de ontbossing. Een volwassen dier kan een lichaamslengte van 120 tot 150 cm bereiken en een gewicht van tussen de 30 en 60 kg. Daarmee is de Maleise beer een van de kleinste vertegenwoordigers van de berenfamilie.
Lippenbeer
Bodhitha /wikicommons
De lippenbeer dankt zijn naam aan zijn beweeglijke, vooruitstekende lippen. Ook bezit deze beer, die voornamelijk leeft in India, Nepal en Sri Lanka, een bijzonder lange tong. Hij gebruikt die tong vooral om er luidruchtig mee te slurpen in een mierennest. Mieren en termieten behoren dan ook tot zijn dagelijks dieet, dat verder bestaat uit vruchten. Ook is de lippenbeer niet vies van honing. Net als de honingbeer is hij vooral ’s nachts actief en is hij te vinden in de bomen. Overdag ligt hij te slapen in een zelf gegraven hol. Helaas is ook deze beer zijn leven niet zeker. Zijn organen zijn gewild bij jagers. De lippenbeer werd ook gebruikt in het circus als een zogenaamde dans beer. Gelukkig voor de beer is deze dansact een zeldzaamheid geworden.
Brilbeer
Cburnett/wikicommons
Greg Hume /wikicommons
Wil je de brilbeer tegenkomen dan moet je naar Zuid Amerika. Hij houdt zich vooral op in het Andesgebergte dat Columbia, Ecuador, Peru en Bolivia doorkruist. De typische ronde cirkels rond zijn ogen lijken op een bril, vandaar zijn naam. De brilbeer is een vegetariër. Hij mag graag kauwen op de bladeren van een bromelia. Verder heeft hij noten, vruchten, vijgen, en honing op het menu. Een enkele keer wil hij wel eens zondigen, en gooit hij zijn vegetarische principes over boord. Hij knabbelt dan lekker aan een stukje muis, kip of konijn. De brilbeer wil geen pottenkijkers en leeft het liefst solitair. Ook met de brilbeer gaat het niet goed. Er zijn er naar schatting nog maar een paar duizend in leven.
Amerikaanse zwarte beer
Diginatur/wikicommons
Cephas /wikicommons
Hoewel deze niet voor niets zwarte beer wordt genoemd, hebben sommigen ook een kaneelkleurige of een grijze huid. De beer leeft in Noord Amerika, en is vooral te vinden in de nationale parken. Er wordt goed voor de Amerikaanse zwarte beer gezorgd, want in tegenstelling tot de meeste van zijn soortgenoten, wordt hij niet direct in zijn voortbestaan bedreigd. Met een populatie van zo’n 600.000 beren, is deze viervoeter, die het liefst bladeren, noten, vruchten, spruiten en honing eet, goed vertegenwoordigd binnen de berenfamilie. Volwassen vrouwtjes wegen tussen 40 en 180 kg en volwassen mannetjes wegen tussen 114 en 274 kg. De lichaamslengte bedraagt 130 tot 190 centimeter.
Aziatische zwarte beer
Joydeep /wikicommons
Deze zwarte beer leeft vooral in Zuid-Oost Azië en wordt ook wel kraagbeer genoemd. Die naam heeft hij te danken aan de lange haren in zijn nek. Deze beren begeven zich het liefst in een bosrijke, bergachtige omgeving. Daar gaan ze op zoek naar eten. Deze beer eet wat de pot schaft. Naast honing, trekt hij ook zijn neus niet op voor planten, gras, fruit, wortels, vis, knaagdieren, of soms zelfs een schaap of geit. Ook deze beersoort heeft een kwetsbare status. Er wordt op hem gejaagd omwille van zijn klauwen en gal. Ook ziet hij zijn leefgebied steeds verder verkleinen. De Aziatische zwarte beer heeft een kop-romplengte van 110 tot 190 cm en een staartlengte van minder dan 12 cm. Mannetjes bereiken een lichaamsgewicht tussen de 60 en 200 kg (zelden tot 250 kg) en zijn zwaarder dan vrouwtjes, die 35 tot 140 kg wegen (zelden tot 170 kg). De soort is het zwaarst in de herfst, vlak voor de winterslaap intreedt.
Bruine beer
Carl Chapman/wikicommons
Yathin S Krishnappa /wikicommons
De bruine beer is vrijwel op het hele noordelijke halfrond te vinden. Daarmee is het de meest verspreide beersoort ter wereld. Ooit kende Europa een grote bruine beren populatie, maar die is sterk afgenomen. Ze wandelen voornamelijk nog rond in Scandinavië en op de Balkan. In Noord-Amerika is deze beer vooral bekend als de grizzly beer. Bruine beren mogen graag langs een rivier zitten waar ze net zolang wachten tot dat er een zalm voorbij komt zwemmen. Met hun sterke klauwen vissen ze die in een klap uit het water. Overigens is de bruine beer, die ook gek op honing is, een echte omnivoor en eet hij net zo makkelijk plantaardige voedsel, insecten als een sappig rendier of edelhert. Hoewel de bruine beer al in verschillende delen van de wereld is uitgeroeid, zit hij met een wereldpopulatie van zo’n 100.000, wat bedreiging in het voortbestaan betreft, nog aan de veilige kant.
IJsbeer
Arturo de Frias Marques /wikicommons
Ansgar Walk/wikicommons
De ijsbeer leeft in het poolgebied. Vandaar dat hij ook wel eens poolbeer wordt genoemd. Hoewel hij een blanke vacht heeft, en slanker is dan de bruine beer, heeft hij veel gemeen met de bruine beer. De ijsbeer wordt wel gezien als een bruine beer die zich in de loop der tijd heeft aangepast aan de omstandigheden rond de poolcirkel. Het is een echte vleeseter. Zeehonden en kleine walvissen zijn geliefd bij deze witte rover. De toestand van de poolbeer is zorgelijk. Door het broeikaseffect smelten de poolkappen. Wat tot resultaat heeft dat zijn leefgebied steeds kwetsbaarder wordt. De ijsbeer heeft steeds minder tijd om op het ijs te jagen, met als gevolg dat zijn voedselreserves slinken.
Reuzenpanda
J. Patrick Fischer/wikicommons
Chi King/flickr
De panda is de meest bedreigde beersoort ter wereld. Naar schatting is het aantal nog in het wild levende reuzenpanda’s minder dan 2000. Nu de alarmbel rinkelt, wordt er geprobeerd om de pandabevolking te laten groeien. Dat blijkt niet makkelijk te gaan. Pandavrouwtjes zijn erg kieskeurig bij het uitzoeken van een mannetje. Het fokken van jonge panda’s is daarom nog geen succes. De reuzenpanda leeft alleen in China en voedt zich voornamelijk met bamboe. In tegenstelling tot andere beersoorten heeft deze fotogenieke zwart-witte beer dan ook een vrij eenzijdig dieet.
En al die andere beren dan?
Hoe zit het dan met de rode panda, de wasbeer, koalabeer en de neusbeer? Ze mogen dan misschien de naam ‘beer’ dragen, maar ze behoren niet tot de beren familie. De meeste behoren ze tot de wasberen familie.