De grootste insecten die ooit op aarde leefden, waren de Meganisoptera, een prehistorische orde met soorten die naar schatting tot circa 70–75 centimeter vleugelspan haalden en grote kaken hadden. Ze stierven tientallen miljoenen jaren geleden uit.
Tegenwoordig worden insecten niet meer zo groot, maar er leven nog steeds soorten die menigeen doen schrikken. Dit zijn tien van de grootste levende insecten ter wereld.
1. Titanus giganteus
De Titanus giganteus uit het Amazonewoud is een van de langste kevers ter wereld, met betrouwbare lengtes tot ongeveer 16–17 centimeter.
De sterke kaken kunnen hout en dunne voorwerpen kraken; verhalen over “mensenvlees scheuren” zijn overdreven. Bij dreiging kan hij luid sissen door met de dekschilden te wrijven. Volwassen dieren eten waarschijnlijk weinig of niet.
2. Wandelende takken (Phasmida)
De langste insecten zijn wandelende takken. Enkele soorten uit Zuidoost-Azië halen inclusief poten ruim 60 centimeter; de lichaamslengte zonder poten blijft korter. Ze zijn meester in camouflage en vooral ’s nachts actief. Sommige soorten scheiden een afweerstof af; andere vallen “dood” om.
3. Deinacrida (Reuzenweta)
Deze Nieuw-Zeelandse reuzenverwanten van krekels behoren tot de zwaarste insecten: exemplaren wegen vaak 20–35 gram; bijzonder grote, drachtige vrouwtjes zijn zwaarder gemeld. Ze worden tot circa 10 centimeter lang (zonder poten en antennes) en kunnen niet vliegen. “Wētā” komt uit het Māori.
4. Goliathkever (Goliathus spp.)
Goliathkevers uit Afrika behoren qua massa tot de grootste kevers. Mannetjes worden tot ongeveer 11 centimeter lang. Larven kunnen uitzonderlijk zwaar worden; volwassen kevers zijn lichter maar blijven groot en gespierd. In de koelte zijn ze traag, bij warmte actiever.
5. Atlasvlinder (Attacus atlas)
Een van de grootste vlinders ter wereld. Vleugelspan tot circa 25–30 centimeter en een zeer groot vleugeloppervlak. De rupsen worden tot ongeveer 3 centimeter dik. In Taiwan worden de lege cocons wel als kleine tasjes gebruikt. Volwassen vlinders nemen geen voedsel op.
6. Pepsis-wesp (“tarantula hawk”)
Reusachtige spinnendoders uit de geslachten Pepsis en Hemipepsis. Lengte tot ongeveer 5 centimeter. Vrouwtjes jagen op tarantula’s als prooi voor hun larven. De angel kan bijna een centimeter lang zijn en de steek staat bekend als extreem pijnlijk, maar de wespen zijn niet agressief.
7. Macropanesthia rhinoceros (Australische neushoornkakkerlak)
De zwaarste kakkerlak ter wereld: tot circa 8 centimeter lang en meer dan 30 gram zwaar. Vleugelloos, geen plaag, en ecologisch nuttig als opruimer van bladafval. Kan in gevangenschap rond de tien jaar oud worden.
8. Alexandra’s vogelvlinder (Ornithoptera alexandrae)
De grootste dagvlinder naar vleugelspan: tot circa 28–31 centimeter. Endemisch in Papoea-Nieuw-Guinea en ernstig bedreigd. Illegale handel maakt het behoud extra lastig.
9. Reuzenwaterwantsen (Belostomatidae)
Soorten in o.a. Lethocerus halen meer dan 10 centimeter lengte. Ze jagen in stilstaand water op vissen, kikkers en andere dieren. De beet wordt toegebracht met de steeksnuit, niet met “klauwen”, en is berucht pijnlijk. In delen van Zuidoost-Azië gelden ze als delicatesse.
10. Megasoma actaeon
Zuid-Amerikaanse reuzenneushoornkever die, inclusief hoorns, tot ruim 12 centimeter kan halen. Het robuuste pantser en sterke tarsklauwen helpen bij het klimmen. Volwassen dieren hebben weinig natuurlijke vijanden; larven leven in rottend hout en kunnen zeer groot worden.
