Fruitvliegen (Drosophila melanogaster) zijn misschien irritant, maar deze piepkleine insecten hebben een verrassend grote impact op de wereld. Ze komen voor in vrijwel elk huishouden en zijn geliefd bij wetenschappers over de hele wereld. Hier zijn 10 leuke en verrassende weetjes over fruitvliegen!
1. Ze zijn dol op rottend fruit
Fruitvliegen worden vooral aangetrokken door rijpend of rottend fruit. De geur van gistende suikers is onweerstaanbaar voor deze vliegjes. Ook wijn, azijn en gefermenteerde sappen trekken ze aan.
2. Ze planten zich razendsnel voort
Een vrouwelijke fruitvlieg kan in haar korte leven tot wel 500 eitjes leggen. Binnen 24 uur komen de larven uit, en na ongeveer een week zijn ze al volwassen en klaar om zelf te paren. Hierdoor kunnen fruitvliegen zich razendsnel verspreiden in een keuken.
3. Een levenscyclus van slechts enkele dagen
Fruitvliegen doorlopen hun volledige levenscyclus – van ei tot volwassen vlieg – in ongeveer 8 tot 10 dagen, afhankelijk van de temperatuur. Dit maakt ze ideaal voor wetenschappelijk onderzoek, omdat generaties snel elkaar opvolgen.
4. Ze zijn wereldberoemd in het laboratorium
Fruitvliegen behoren tot de meest bestudeerde organismen in de genetica. Sinds het begin van de 20e eeuw gebruiken wetenschappers fruitvliegen om erfelijkheid, DNA en mutaties te onderzoeken. Hun eenvoudige genetische structuur en snelle voortplanting maken ze ideaal voor experimenten.
5. Ze delen verrassend veel genen met mensen
Hoewel fruitvliegen er totaal anders uitzien dan mensen, hebben ze toch veel met ons gemeen op genetisch niveau. Ongeveer 60% van de fruitvlieggenen heeft een overeenkomstige versie in het menselijk genoom. Daarom worden ze gebruikt om ziekten zoals kanker, Alzheimer en Parkinson te bestuderen.
6. Ze kunnen ruiken met hun voelsprieten
Fruitvliegen gebruiken hun antennes (voelsprieten) om geurstoffen in de lucht waar te nemen. Ze zijn vooral gevoelig voor de geur van ethanol, dat ontstaat bij de fermentatie van fruit. Een klein druppeltje wijn kan al een zwerm aantrekken.
7. Ze zijn supergevoelig voor temperatuur
De voortplanting en ontwikkeling van fruitvliegen hangt sterk af van de temperatuur. Bij ongeveer 25°C ontwikkelen ze zich het snelst. Bij koudere temperaturen vertraagt hun levenscyclus, en bij temperaturen boven de 30°C wordt hun voortplanting verstoord.
8. Mannetjes hebben een opvallend baltsritueel
Wanneer een mannetje een vrouwtje tegenkomt, begint hij haar het hof te maken met een reeks ‘danspassen’, vleugeltrillingen en zelfs een ‘liefdeslied’ dat hij maakt door met zijn vleugels te trillen. Als het vrouwtje onder de indruk is, laat ze hem paren.
9. Ze kunnen voorkomen in een schone keuken
Fruitvliegen leggen hun eitjes niet alleen op fruit, maar ook op vochtige plekken zoals afvoeren, sponzen, lege flessen, of natte doekjes. Daarom kunnen ze plots opduiken, zelfs als er geen zichtbaar fruit ligt. Een klein restje sap of gist is soms al genoeg.
10. Ze leven maar kort, maar ze zijn er altijd
Een volwassen fruitvlieg leeft meestal maar 30 tot 50 dagen, maar doordat ze zich zo snel voortplanten en overal hun eitjes kunnen leggen, lijkt het alsof ze nooit verdwijnen. Zelfs in de winter kunnen ze binnen overleven als het warm genoeg is.
Fruitvliegen mogen dan klein zijn, maar ze zijn groots in hun impact. Van hun razendsnelle voortplanting tot hun rol in baanbrekend genetisch onderzoek: deze mini-insecten zijn zowel lastig als waardevol. De volgende keer dat je een fruitvliegje boven je fruitschaal ziet zweven, weet je dat je te maken hebt met een van de slimste overlevers van het dierenrijk.
