Je kent ze misschien wel uit tekenfilms of hebt ze ooit in de dierentuin gezien: hyena’s. Deze dieren zijn misschien wel de minst begrepen dieren ter wereld. Ze worden bovendien niet gewaardeerd voor alles wat ze kunnen. Wil je meer te weten komen over hoe bijzonder hyena’s zijn? Je leest het in de top 10 weetjes over hyena’s.
Ze zijn ontzettend goede jagers
Er wordt vaak gedacht dat hyena’s voornamelijk verzamelaars zijn. Ze zouden het eten van leeuwen stelen en op zoek gaan naar de restjes van andere dieren. Uit onderzoek blijkt juist dat de dieren 66% tot wel 90% van hun voedsel zelf vangen en doden. Het zijn ontzettend veelzijdige en succesvolle jagers die hun prooien uitputten door lange tijd achter ze aan te rennen. Met een snelheid van 60 kilometer per uur halen ze hun prooien met gemak in. Ze zijn in staat om giraffes en buffels te doden, terwijl ze niet veel groter zijn dan een grote hond.
Het zijn goede moeders
Niet alle dieren zijn van nature goede moeders. Hyena’s zijn opvallend genoeg misschien wel de beste moeders in het hele dierenrijk. Ze besteden namelijk veel meer aandacht en tijd aan hun jongen dan andere roofdieren. Per keer bevallen ze van één tot drie zwarte jongen, die wel al in staat zijn om te zien en lopen. De melk van hyena’s is gevuld met vet en proteïnen en de moeders produceren relatief veel melk. Hierdoor kunnen ze hun jongen zes maanden volledig met melk voeden, waarna de jongen een mix van melk en vlees eten tot ze een jaar oud zijn. Dit in tegenstelling tot veel dieren die maximaal een paar weken moedermelk geven.
Ze zijn erg intelligent
Hyena’s worden in tekenfilms vaak als dom of gek bestempeld, maar het zijn juist ontzettend intelligente dieren. De ontwikkeling van hun intelligentie lijkt zelfs wat op de ontwikkeling van onze intelligentie. In experimenten lieten hyena’s meer intelligentie zien dan mensapen zoals chimpansees. Vooral het oplossen van problemen met een groep gaat de dieren makkelijker af. De dieren zijn bovendien ontzettend nieuwsgierig en zijn in staat om in auto’s of huizen in te breken wanneer daar iets is wat hun interesse wekt.
Ze kunnen tellen
Dit weetje sluit aan op het vorige weetje. Uit onderzoek blijkt namelijk dat hyena’s in staat zijn om de hoeveelheid hyena’s in een rivaliserende groep te kunnen bepalen. Deze informatie gebruiken ze om hun kansen in te schatten. Mannetjes die op zoek zijn naar een nieuwe groep zullen altijd aansluiten bij de groep met de minste andere mannetjes. Het is geen hogere wiskunde, maar hyena’s zijn dus wel in staat om te tellen.
De genitaliën van de vrouwtjes zijn ingewikkeld
Veel mensen denken dat hyena’s hermafrodieten zijn, maar niets is minder waar. Er is wel een goede reden waarom dit vaak gedacht wordt. De vrouwelijke hyena’s hebben namelijk geslachtsdelen die wat op een micropenis en een klein scrotum lijken. Deze geslachtsdelen lijken opvallend veel op de genitaliën van de mannetjes. Toch zit de boel net wat anders in elkaar. De micropenis is eigenlijk de clitoris van de vrouwtjes. Het bijzondere is dat ze de clitoris gebruiken om te plassen, seks te hebben en jongen te baren. De reden voor deze bijzondere constructie is niet helemaal duidelijk. Waarschijnlijk heeft het een evolutionair voordeel wanneer de vrouwtjes er vanaf een afstand als mannetjes uitzien. Bij hyena’s zijn de vrouwen ook de baas.
Ze hebben krachtige kaken
Een echt roofdier heeft natuurlijk kaken nodig waarmee je boten kunt versplinteren. Dat is geen probleem bij de hyena, want deze dieren hebben ontzettend krachtige kaakspieren die gigantische hoeveelheden kracht kunnen zetten. Zo hebben ze er geen problemen mee om botten te kraken die tot wel 6 centimeter dik zijn. Dat is belangrijk, want in de botten van hun prooien vinden hyena’s beenmerg dat enorm voedzaam is. Voor veel roofdieren is dit lekkere spul onbereikbaar omdat hun kaken niet sterk genoeg zijn.
Ze leven relatief lang
Waar de meeste grote wilde honden gemiddeld 10 jaar oud worden en wilde roofdieren een gemiddelde leeftijd van 10 tot 15 jaar bereiken, kan de hyena een stuk ouder worden. Deze dieren kunnen gemakkelijk een leeftijd boven de 20 jaar bereiken, ook in het wild. Dat maakt het een van de langstlevende landroofdieren. Hun kop en kaken doen er ongeveer 7 tot 10 jaar over om volledig te ontwikkelen, dus ook het opgroeien van de dieren duurt wat langer. Wanneer ze in gevangenschap leven, kunnen hyena’s nog wat ouder worden. Zo is de langstlevende hyena 41 jaar oud geworden in gevangenschap.
Het zijn echte veroveraars
Hyena’s zijn misschien wel de meest succesvolle grote roofdieren. Ze leven in een groot gebied van Afrika, waar ze zich in verschillende landschappen thuis voelen. Zo’n 10.000 tot 20.000 jaar geleden was het leefgebied van de dieren nog groter. Zo kwamen ze voor in Europa, van de Britse eilanden tot het oosten van Siberië. Ze waren dominant in verschillende continenten en gingen met mensen de strijd aan om de beste prooien en schuilplaatsen. Er wordt zelfs gedacht dat hyena’s een lange tijd hebben voorkomen dat mensen zich nog verder konden verspreiden, doordat de dieren hun leven zo ingewikkeld maakten.
Ze hebben een complexe sociale structuur
Een groep hyena’s kan met gemak uit 130 leden bestaan. Ze zijn erg sociaal, maar ze zijn nauwelijks allemaal bij elkaar te vinden. Vaak splitsen ze zich af in kleine groepjes of gaan ze alleen op pad. Ze komen af en toe samen met hun hele groep. De volwassen vrouwtjes zijn dominant, hun jongen vallen in de rang daaronder en de mannetjes hebben de laagste rang. Dit zijn namelijk vaak mannetjes uit andere groepen die bij de groep zijn gekomen om met de vrouwtjes te paren. Deze dominantie bij de vrouwtjes is redelijk uniek bij roofdieren. Binnen de groep is er één dominant vrouwtje dat de belangrijkste van de groep is. Verder zijn er ook nog complexe sociale netwerken die door vriendschappen en politieke samenwerkingen ontstaan. Het leven in een groep hyena’s is dus niet zo eenvoudig.
Ze maken veel geluid
https://www.youtube.com/watch?v=Vd8cnaS6fcU
Het repertoire van hyena’s is ontzettend breed. Dat heeft voor een groot deel te maken met hun complexe sociale leven. Ze hebben namelijk veel manieren nodig om met elkaar te kunnen communiceren. Hyena’s staan het meest bekend om hun lach. Ze maken dit geluid niet wanneer ze iets grappig vinden, maar wanneer ze zich bang of onzeker voelen. Dan is er nog de gebruikelijke roep van de hyena. Deze gebruiken ze om op lange afstand met elkaar te communiceren wanneer ze aan het jagen zijn. In totaal zijn er meer dan elf specifieke geluiden die de dieren maken, mogelijk tot wel 28. Deze vele vormen van communicatie maken duidelijk dat de hyena een wel heel intelligent dier is.