De pelikaan is een majestueuze vogel die vaak te vinden is in kustgebieden, meren en rivieren over de hele wereld. Met zijn indrukwekkende snavel en unieke jachttechnieken weet de pelikaan altijd de aandacht te trekken.
1. Een snavel zoals geen ander
Het meest opvallende kenmerk van de pelikaan is natuurlijk zijn enorme snavel. Deze kan wel 40 centimeter lang worden en heeft een speciale zak eronder waarmee hij vis uit het water kan scheppen. Dit maakt de pelikaan een efficiënte jager, vooral bij het vissen in ondiepe wateren.
2. De Kroeskoppelikaan is de grootste van zijn soort
De Kroeskoppelikaan is de grootste van alle pelikanensoorten. Hij kan een spanwijdte van wel 3,5 meter bereiken, wat hem een van de grootste vliegende vogels ter wereld maakt. Ondanks zijn grootte is hij een verrassend goede vlieger en kan hij lange afstanden afleggen.
3. Meesters in samenwerking
Pelikanen staan bekend om hun teamwerk tijdens het jagen. In groepen vormen ze vaak een halve cirkel in het water en drijven vissen naar ondiepe gedeelten. Met hun grote snavels scheppen ze vervolgens het water en de vissen tegelijk op, waarna ze het water weer uit hun snavel laten lopen en de vis doorslikken.
4. Vissen is hun hoofdmaaltijd
Het dieet van pelikanen bestaat voornamelijk uit vis. Ze kunnen tot wel 2 kilo vis per dag eten, afhankelijk van de beschikbaarheid en hun soort. Hun jachtmethoden, zoals hierboven genoemd, maken hen bijzonder succesvol in het vangen van hun prooi.
5. Geen water, geen probleem
Hoewel de meeste pelikanen afhankelijk zijn van water voor hun voedsel, zijn er ook soorten die zich hebben aangepast aan droge omgevingen. Deze pelikanen eten naast vis ook kreeftachtigen, insecten en soms zelfs kleine vogels om in hun voedselbehoeften te voorzien.
6. Ze zijn te vinden op elk continent, behalve Antarctica
Pelikanen komen voor op bijna elk continent, behalve in Antarctica. Ze geven de voorkeur aan warme klimaten en worden vaak gespot langs kusten, rivieren en meren, waar ze gemakkelijk toegang hebben tot voedsel.
7. Duiken als een speer
Sommige pelikanensoorten, zoals de bruine pelikaan, hebben een unieke jachtstijl. In plaats van rustig vissen op te scheppen, duiken ze met hoge snelheid het water in om hun prooi te vangen. Ze vallen als een speer uit de lucht op nietsvermoedende vissen.
8. Ze bestaan al miljoenen jaren
Pelikanen bestaan al miljoenen jaren. Fossielen van pelikanen zijn gevonden die dateren van 30 miljoen jaar geleden. Dit laat zien hoe lang deze vogels al deel uitmaken van het ecosysteem en hoe goed ze zich hebben aangepast aan verschillende omgevingen.
9. Broeden in kolonies
Pelikanen broeden vaak in grote kolonies op eilanden of afgelegen kustgebieden. De vrouwtjes leggen meestal 2 tot 3 eieren, die beide ouders vervolgens uitbroeden. De jongen worden vaak samen grootgebracht in groepen, wat hun overlevingskansen vergroot.
10. Zeer sociaal
Pelikanen zijn extreem sociale vogels. Ze leven en jagen in groepen, en zelfs tijdens het broedseizoen blijven ze dicht bij andere pelikanen. Deze groepsstructuur helpt hen om elkaar te beschermen tegen roofdieren en efficiënt voedsel te vinden.
11. Jonge pelikanen leren snel
Jonge pelikanen hebben een steile leercurve. Ze worden vaak binnen enkele weken na hun geboorte onafhankelijk en beginnen al snel met het leren jagen. Ze imiteren hun ouders om hun eigen visvaardigheden te verbeteren en binnen een paar maanden zijn ze volledig zelfstandig.
12. De mythe van zelfopoffering
In de middeleeuwen werd de pelikaan vaak afgebeeld als een symbool van zelfopoffering. Men geloofde dat de moederpelikaan haar eigen bloed zou geven om haar jongen te voeden in tijden van voedseltekort. Hoewel dit niet waar is, heeft het wel bijgedragen aan het mystieke imago van deze vogel in de menselijke cultuur.
13. Goed voor de waterkwaliteit
Pelikanen spelen een belangrijke rol in hun ecosystemen. Door te jagen op vispopulaties helpen ze de balans van het ecosysteem in stand te houden. Ze voorkomen overbevolking van bepaalde vissoorten en helpen zo bij het behoud van de waterkwaliteit.
14. Ze kunnen hun snavel kleuren
Tijdens het broedseizoen kunnen sommige pelikanensoorten hun snavel en gezicht tijdelijk van kleur veranderen. Dit helpt hen om indruk te maken op potentiële partners en hun territorium te verdedigen tegen rivalen.
