Kraaiachtigen, bekend in de wetenschappelijke wereld als Corvidae, zijn een familie van vogels die overal ter wereld voorkomen. Deze familie omvat soorten zoals kraaien, roeken, kauwen, raven, eksters en gaaien. Deze soorten delen bepaalde kenmerken zoals hun intelligentie, aanpassingsvermogen en het vermogen om in diverse habitats te leven, van landelijke landschappen tot stedelijke centra. In dit artikel kijken we naar alle kraaiachtigen in Nederland.
De verschillende soorten kraaiachtigen in Nederland
De zwarte kraai
Als je in Nederland bent en een grote, volledig zwarte vogel ziet, is de kans groot dat je een zwarte kraai hebt gespot. Deze vogels zijn veelzijdige overlevers, zich voedend met een gevarieerd dieet dat bestaat uit insecten, zaden, fruit, kleine dieren en aas. Ze zijn alomtegenwoordig in Nederland en kunnen zich gemakkelijk aanpassen aan zowel landelijke als stedelijke omgevingen.
De roek
Roeken zijn sociale vogels, die vaak in grote kolonies te vinden zijn. Ze lijken op zwarte kraaien, maar hebben een grijzere snavel en ‘broek’ – de veren aan de bovenbenen. Hun voedselkeuze is vergelijkbaar met die van de zwarte kraai, maar ze hebben een speciale voorliefde voor graan. De roek is een veel voorkomende verschijning in het oosten en zuiden van Nederland.
De kauw
Kauwen zijn een van de kleinere soorten kraaiachtigen. Ze zijn gemakkelijk herkenbaar aan hun grijze nek en deel van het hoofd. Deze vogels zijn zeer sociaal en leven vaak in paren of in grotere groepen. Kauwen zijn omnivoren, met een dieet dat bestaat uit insecten, zaden, vruchten en menselijk afval. Je kunt ze bijna overal in Nederland vinden.
De raaf
De raaf is de grootste soort van de kraaiachtigenfamilie. Ravens zijn iets mysterieuzer dan de andere kraaiachtigen, mede door hun voorkeur voor rustigere, meer afgelegen gebieden. Ze zijn intelligent en bekend om hun vermogen om gereedschap te gebruiken. In Nederland kun je ze vooral vinden in de grote bossen en natuurgebieden.
De ekster
Eksters zijn waarschijnlijk de meest opvallende kraaiachtigen, dankzij hun kenmerkende zwart-witte verenkleed en lange staart. Ze hebben een gevarieerd dieet, maar zijn vooral bekend om hun voorliefde voor glimmende objecten. Eksters zijn alomtegenwoordig in Nederland, van het platteland tot stedelijke parken. Meer weten over eksters? We schreven eerder al een uitgebreid artikel met leuke ekster weetjes.
De gaai
Gaaien zijn de meest kleurrijke kraaiachtigen, met hun roze-bruine verenkleed en opvallende blauwe vleugelstrepen. Ze hebben een gevarieerd dieet en zijn vooral bekend om hun gewoonte om eikels te verzamelen en te begraven voor later gebruik. In Nederland zijn ze vooral te vinden in bossen en parken.
Intelligentie van kraaiachtigen
Kraaiachtigen staan bekend om hun buitengewone intelligentie. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat ze over cognitieve vaardigheden beschikken die vergelijkbaar zijn met die van sommige primaten.
Een van de meest opmerkelijke kenmerken van de intelligentie van kraaiachtigen is hun vermogen om problemen op te lossen. Dit varieert van het gebruik van auto’s om noten te kraken – door de noten op de weg te leggen en te wachten tot een auto eroverheen rijdt – tot het maken en gebruiken van gereedschappen om voedsel te bereiken dat anders onbereikbaar zou zijn.
Bovendien hebben studies aangetoond dat kraaiachtigen een indrukwekkend geheugen hebben. Dit is vooral duidelijk bij gaaien, die duizenden plaatsen kunnen onthouden waar ze eikels hebben begraven.
Verder hebben kraaiachtigen een complexe sociale structuur en communiceren ze op geavanceerde manieren. Ze leren van elkaar, werken samen om voedsel te vinden of zich tegen roofdieren te verdedigen, en ze hebben zelfs de mogelijkheid om menselijke gezichten te herkennen en te onthouden.
De belangrijke rol van kraaiachtigen
Kraaiachtigen spelen een belangrijke rol in de ecosystemen waarin ze leven. Als omnivoren dragen ze bij aan het reguleren van de populaties van de dieren en planten die ze eten. Zo helpt de gaai bij de verspreiding van eikenbomen door het begraven van eikels.
Als aaseters helpen kraaiachtigen bij het opruimen van dode dieren. Dit is niet alleen nuttig voor de algemene hygiëne van een gebied, maar het helpt ook om de verspreiding van ziekten te beperken.
Kraaiachtigen en de mens
Kraaiachtigen hebben altijd een belangrijke rol gespeeld in de menselijke cultuur en folklore. In veel mythologieën en verhalen worden ze afgeschilderd als slimme en mysterieuze wezens, symbool van transformatie, wijsheid of zelfs voortekenen van de toekomst.
In de hedendaagse maatschappij is dit beeld anders. Kraaiachtigen hebben vaak te maken met negatieve percepties. Ze worden gezien als overlast of zelfs als een slecht voorteken. Geheel onterecht.