Op de eilanden Borneo en Sumatra kom je bijzondere apen tegen die ontzettend veel op de mens lijken: orang-oetans. Deze dieren spreken bij veel mensen tot de verbeelding en zijn fascinerend. Wat deze apen zo speciaal maakt? Dan lees je in de top 10 weetjes over orang-oetans.
Ze worden de mensen van het bos genoemd
Orang-oetans horen bij de mensapen thuis, en hebben dus duidelijk trekjes die menselijk lijken. Uit onderzoek blijkt dat hun DNA voor meer dan 97% overeenkomt met dat van ons. Dat feitje vind je ook in hun naam terug. Orang-oetan stamt van de Maleise woorden “orang” en “hutan” af, wat “mens van het bos” betekent. Het zijn dan ook ontzettend intelligente dieren.
Orang-oetan Vrouwtjes krijgen eens in de acht jaar baby’s
Van alle landdieren, krijgen orang-oetans het minst vaak kinderen. Vrouwtjes zijn gemiddeld eens per acht jaar zwanger, waarbij ze één of twee baby’s krijgen. Vervolgens zorgen de moeders zes tot zeven jaar voor hun kinderen, waarna ze oud genoeg zijn om op eigen benen te staan. Gedurende deze tijd leren de moeders hun kinderen alles wat ze moeten weten om veilig in het bos te kunnen leven. Daarna is het tijd voor nieuwe baby’s.
Ze zijn luidruchtig
Wanneer je door de bossen van Borneo en Sumatra zwerft, kan je de orang-oetans al van mijlenver horen. Deze dieren maken namelijk ontzettend harde geluiden die kilometers ver kunnen reizen. Het zijn vooral de mannetjes die met veel bombarie krijsen. Dat heeft een belangrijke functie. De apen gebruik geluid namelijk als hun manier om hun territorium af te bakenen. Zo weten andere dieren dat ze afstand moeten houden, anders krijgen ze ruzie.
Bekijk ook het lijstje van luidruchtigste dieren
Ze worden gemiddeld dertig tot veertig jaar oud
De meeste dieren die in het wild leven, worden niet zo oud. Het is ook niet niks om altijd op zoek te moeten naar je eigen eten en om uit de klauwen van roofdieren te blijven. Daarnaast hebben de meeste dieren van nature een korte levensduur. Dat geldt niet voor orang-oetans. Deze dieren worden in het wild gemiddeld dertig tot veertig jaar oud. Daarnaast leven er veel apen in dierentuinen. Hier worden ze gemiddeld maar liefst vijftig tot zestig jaar oud. Dat betekent dat ze een vrij lange levensduur hebben voor een dier.
Het is een bedreigde diersoort
De orang-oetan wordt met uitsterven bedreigd. Er zijn drie soorten orang-oetans. Van de Borneose orang-oetan zijn er vandaag de dag nog ongeveer 100.000 in het wild te vinden. Dan is er de Sumatraanse orang-oetan, waarvan er nog minder dan 14.000 over zijn. Als laatste is er de Tapanuli orang-oetan, waarvan er ongeveer 800 dieren in het wild te vinden zijn. Vooral de ontbossing op Borneo en Sumatra zorgt ervoor dat de dieren steeds meer uitsterven. Daarnaast zijn er nog altijd jagers die illegaal op de apen jagen.
Ze hebben ontzettend lange armen
Wanneer je kijkt naar de verhouding tussen hun armen en de rest van hun lichaam, hebben orang-oetans relatief de langste armen ter wereld. Ze zijn langer dan hun benen, wat zeldzaam is bij landdieren. Dat is natuurlijk niet voor niks, want hun armen hebben belangrijke functies. Zo gebruiken de apen ze om van de ene naar de andere boom te slingeren, zodat ze geen enkel roofdier tegenkomen. Daarnaast gebruiken ze hun armen om op zoek te gaan naar eten, waarvoor ze soms ver moeten reiken. Net als mensen hebben de dieren vier vingers en een duim, waarmee ze alles makkelijk vast kunnen pakken.
Ze bouwen nesten
Wanneer je aan een nest denkt, denk je misschien wel aan vogels. Toch hebben ook orang-oetans hun eigen nesten die ze voornamelijk bouwen om lekker in te kunnen slapen en om zich te verstoppen voor roofdieren. Ze hebben geen vast huis waar ze iedere nacht naar terugkeren, maar bouwen elke avond weer een ander nest. Dat doen ze met behulp van lange takken, waarmee ze binnen tien minuten een heerlijk bed kunnen maken. Tijdens het regenseizoen bouwen ze ook een dakje, zodat ze de nacht droog doorkomen.
Hun dieet bestaat voornamelijk uit fruit
Maar liefst 90% van het dieet van orang-oetans bestaat uit fruit. De rest vullen ze voor een groot deel aan met groene bladeren. Onderzoekers denken dat de apen tijdens het fruitseizoen met gemak 10.000 calorieën per dag binnenkrijgen. Ze snoepen namelijk de hele dag van al het lekkers wat in de bomen hangt. Hun favoriete vrucht is de doerian, die bekendstaat om zijn enorme stank. Wanneer er weinig fruit in de bomen hangt, eten de apen voornamelijk boomschors, insecten en vogeleieren.
Het zijn de grootste boomdieren ter wereld
Het grootste deel van de tijd zal je orang-oetans in bomen vinden. Hier slapen ze, gaan ze op zoek naar eten en spelen ze met elkaar. In totaal brengen ze hier 90% van hun tijd door. Ze vinden het bovendien leuk om af en toe van de ene naar de andere boom te zwieren, waar ze hun lange armen voor gebruiken. Daarnaast zie je ze ook af en toe op de kop aan een tak hangen, wat ze vrij lang vol kunnen houden. De meeste dieren die vooral in bomen leven zijn klein, maar de orang-oetan brengt daar verandering in.
De mannetjes zijn veel groter dan de vrouwtjes
Bij vrijwel iedere dierensoort zijn de mannetjes wat groter dan de vrouwelijke soort, maar bij orang-oetans is dat verschil veel groter. Waar de vrouwtjes ongeveer 1,2 meter groot zijn, bereiken de mannetjes gemakkelijk een hoogte van 1,6 meter. Ook hun gewicht scheelt aanzienlijk. De vrouwtjes tikken gemiddeld de 36 kilo aan, terwijl een mannelijke orang-oetan gemiddeld 68 kilo weegt. Dat is dus bijna het dubbele! De vrouwtjes zijn dan ook altijd op zoek naar het grootste en sterkste mannetje in hun omgeving.
Ze gebruiken gereedschap
Deze orang-oetans hebben ontdekt hoe ontzettend handig takjes kunnen zijn. De dieren gebruiken houten stokjes voor bijna ieder klusje dat ze moeten klaren. Zo transformeren ze een takje soms in bestek, maar gebruiken ze deze natuurlijke materialen ook als schroevendraaier. Ook bladeren worden goed gebruikt door Orang-oetans. Een groot blad is namelijk de perfecte handschoen wanneer je op zoek bent naar insecten die op prikkende planten leven. Sommige wetenschappers denken zelfs dat deze mensapen stokjes gebruiken om de diepte van een plas water te meten.