De capibara is het grootste knaagdier ter wereld. Deze vriendelijke reuzen zijn inheems in Zuid-Amerika en hebben enkele bijzondere eigenschappen die we in dit artikel vol met weetjes op een rij zetten.
Reus onder de knaagdieren
Capibara’s zijn het grootste knaagdier ter wereld. Ze kunnen wel 1,3 meter lang worden en tussen de 35 en 66 kilo wegen. Ze hebben een robuust lichaam, korte poten en een afgeplatte snuit. Ze lijken eigenlijk een beetje op een gigantische cavia.
Capibara’s zijn nu de grootste knaagdieren ter wereld, maar in de prehistorie leefde nog veel grotere knaagdieren. De allergrootste die ooit is ontdekt is de Josephoartigasia monesi, deze cavia-achtige leefde 2 tot 4 miljoen jaar geleden in Venezuela en woog zo’n 500 kilogram.
Waar leven ze?
Capibara’s leven in het wild in een groot deel van Zuid-Amerika, met name in de laaggelegen delen van het Amazonegebied, de Pantanal en de rivierdalen van de Orinoco, Paraná en de Paraguay. Ze leven voornamelijk in waterrijke gebieden zoals moerassen, wetlands, rivieren en meren, en komen ook voor in graslanden en bossen in de buurt van waterbronnen.
Ze zijn gek op water!
Een van de meest opvallende kenmerken van de capibara is hun liefde voor water. Ze leven in de buurt van waterbronnen, zoals rivieren en moerassen, en zijn uitstekende zwemmers. Hun achterpoten zijn zelfs gedeeltelijk met zwemvliezen uitgerust! Capibara’s gebruiken water niet alleen om af te koelen, maar ook om te ontsnappen aan roofdieren.
Baby capibara’s
Capibara’s krijgen meestal tussen de één en acht baby’s per worp. De kleintjes, genaamd ‘pups’, worden geboren met hun ogen open en zijn in staat om binnen enkele uren na de geboorte al te lopen en zwemmen.
Levensverwachting
Capibara’s hebben een gemiddelde levensverwachting van 8 tot 10 jaar in het wild. In gevangenschap, waar ze beschermd zijn tegen roofdieren en toegang hebben tot een constante voedselvoorziening, kunnen ze tot wel 12 jaar oud worden.
Het dieet van de capibara
Capibara’s zijn herbivoren en eten voornamelijk gras, waterplanten, fruit en soms schors. Ze hebben een uniek spijsverteringssysteem waarmee ze cellulose efficiënt kunnen afbreken, net zoals koeien. Een interessant weetje: capibara’s herkauwen hun voedsel niet, maar eten soms hun eigen uitwerpselen om meer voedingsstoffen op te nemen!
Drinken als een stofzuiger
Capibara’s hebben een interessante manier van drinken: ze zuigen water op als een stofzuiger! In plaats van te likken of te slurpen zoals de meeste dieren, gebruiken capibara’s hun gespleten bovenlip om water op te zuigen en in hun mond te trekken.
Twee soorten poep
Capibara’s zijn een van de weinige dieren op aarde die de eigenaardige eigenschap hebben om twee verschillende soorten poep te produceren. De ene is de typische poep die je zou verwachten. Het is zwart of bruin, zeer hard en zonder enige voedingswaarde. De tweede poep is groen, zacht en boordevol voedingsstoffen. Dit zijn voedingsstoffen die andere capibara’s later kunnen opeten wanneer ze honger hebben. Op deze manier halen capibara’s zoveel mogelijk voedingstoffen uit hun eten. Als ze iets eten en niet alle voedingsstoffen nodig hebben, poepen ze het gewoon uit zodat anderen er later van kunnen genieten.
Slaapgedrag: dutjes in de zon
Capibara’s zijn schemeractieve dieren, wat betekent dat ze voornamelijk actief zijn tijdens de vroege ochtend en late namiddag. Ze slapen overdag vaak in de zon, vaak met hun kop op de rug van een soortgenoot. Een capibara-slaapfeestje, wie wil daar nou niet bij zijn?
Voortplanting: liefde in het water
Capibara’s zijn sociale dieren en leven in groepen die kunnen variëren van enkele individuen tot wel 100. De voortplanting vindt meestal plaats in het water.
Vrouwtjes zijn om de drie tot vier maanden vruchtbaar en de draagtijd bedraagt ongeveer 150 dagen. Na de geboorte zorgen zowel de moeder als de andere volwassen capibara’s in de groep voor de pups.
De vijanden van de capibara?
De capibara heeft verschillende natuurlijke vijanden, waaronder jaguars, anaconda’s, kaaimannen en arenden. Hun grootste verdedigingsmechanisme is hun vermogen om snel in het water te duiken om aan roofdieren te ontsnappen. Ook hun sociale structuur kan helpen bij het beschermen van de groep tegen bedreigingen.
Capibara’s als huisdier: mag dat in Nederland?
Hoewel capibara’s in sommige delen van de wereld als huisdier worden gehouden, is het in Nederland niet gebruikelijk. Vanaf 2024 komt er met de Positieflijst Huisdieren eindelijk duidelijkheid over het wel of niet houden van zoogdieren als huisdier. De capibara staat niet op de lijst dus vanaf 2024 is het sowieso illegaal om te houden als huisdier.