Spinnen zijn al eeuwenlang een bron van zowel fascinatie als angst voor mensen. Deze achtpotige wezens maken deel uit van de orde Araneae en komen op elk continent voor, behalve Antarctica. Hoewel velen huiveren bij het zien van een spin, zijn deze dieren buitengewoon nuttig en spelen ze een cruciale rol in ecosystemen over de hele wereld. Van hun ingewikkelde webben tot hun unieke jachttechnieken, hier zijn 18 fascinerende weetjes over spinnen.
1. Er zijn meer dan 45.000 soorten spinnen
Hoewel je misschien bekend bent met een handvol spinnensoorten, zijn er wereldwijd meer dan 45.000 bekende soorten. Van kleine huisspinnen tot grote tarantula’s, deze groep dieren varieert enorm in grootte, kleur, leefgebied en gedrag. Sommige zijn zeldzaam en leven in afgelegen gebieden, terwijl anderen vaak in onze huizen en tuinen te vinden zijn.
2. Spinnen zijn geen insecten
Hoewel spinnen vaak worden verward met insecten, zijn het eigenlijk arachniden. Dit betekent dat ze tot een andere klasse behoren dan insecten. In tegenstelling tot insecten, die zes poten en drie lichaamssegmenten hebben, hebben spinnen acht poten en slechts twee hoofdsegmenten: het cephalothorax (kopborststuk) en het abdomen (achterlijf).
3. Niet alle spinnen maken webben
Hoewel we spinnen vaak associëren met het maken van webben, maken niet alle soorten gebruik van deze techniek om te jagen. Sommige spinnen, zoals de wolfspin, jagen actief op hun prooien door ze te achtervolgen, terwijl anderen, zoals de valdeurspinnen, zich verstoppen en op het juiste moment toeslaan.
4. Hun zijde is sterker dan staal
De zijde die spinnen gebruiken om webben te maken is verbazingwekkend sterk. Het wordt vaak vergeleken met staal vanwege zijn indrukwekkende sterkte en flexibiliteit. Gram voor gram is spinnendraad sterker dan staal en kan het enorm veel energie absorberen voordat het breekt. Wetenschappers hebben geprobeerd deze technologie te repliceren voor verschillende toepassingen, van biomedische producten tot ruimtevaart.
5. Spinnen gebruiken zijde voor meer dan alleen webben
Naast het maken van webben voor jacht en bescherming, gebruiken spinnen hun zijde voor verschillende andere doeleinden. Ze maken coconnen voor hun eieren, ze laten zich aan draden naar beneden zakken om te ontsnappen aan roofdieren, en sommige spinnen, zoals jonge trekspinnen, gebruiken zijde om door de lucht te zweven, een techniek die bekend staat als ballooning.
6. Ze zijn uitstekende jagers
Spinnen zijn bijzonder efficiënte jagers en kunnen hun prooi op verschillende manieren vangen. Sommige spinnen vertrouwen op hun webben om insecten te vangen, terwijl andere soorten, zoals de springspin, prooien besluipen en met grote precisie aanvallen. Hun ogen zijn vaak aangepast om bewegingen op te merken, waardoor ze snel kunnen reageren op mogelijke prooien.
7. De meeste spinnen zijn ongevaarlijk voor mensen
Hoewel veel mensen bang zijn voor spinnen, is het overgrote deel van de spinnensoorten ongevaarlijk voor mensen. Slechts een klein percentage heeft giftige beten die schadelijk kunnen zijn voor de mens, zoals de zwarte weduwe of de bruine kluizenaarspin. De meeste spinnenbeten veroorzaken slechts milde irritatie en hebben geen langdurige gevolgen.
8. Spinnen hebben blauw, groen, of zwart bloed
Het bloed van spinnen is bijzonder: het is geen rood, zoals bij de meeste dieren. In plaats van hemoglobine (op ijzer gebaseerd), bevatten spinnenbloed en veel andere ongewervelden hemocyanine, een op koper gebaseerd molecuul. Hierdoor is het bloed van spinnen vaak blauw of groen in plaats van rood, afhankelijk van de soort.
9. Ze hebben 48 knieën!
Een interessant feit over spinnen is dat ze maar liefst 48 knieën hebben! Omdat elke poot drie gewrichten heeft, hebben spinnen voor elke poot zes knieën. Deze flexibiliteit in hun poten helpt hen om snel en efficiënt te bewegen, wat essentieel is bij het vangen van prooien of het vermijden van roofdieren.
10. Ze ruimen andere insecten op
Spinnen spelen een belangrijke rol in de controle van insectenpopulaties. Ze jagen op vliegen, muggen, kevers, motten en andere insecten die in hun web belanden of die ze actief achtervolgen. Zonder spinnen zouden veel plagen zich ongehinderd kunnen voortplanten, wat schadelijk zou kunnen zijn voor landbouwgewassen en de volksgezondheid.
11. Sommige spinnen zorgen voor hun jongen
Hoewel spinnen vaak worden gezien als solitaire wezens, zijn er soorten die voor hun jongen zorgen. De wolfspin bijvoorbeeld draagt haar eieren in een zijden zakje aan haar achterlijf en blijft na het uitkomen bij haar jongen om ze te beschermen totdat ze sterk genoeg zijn om alleen te overleven.
12. Ze vervellen om te groeien
Spinnen moeten vervellen om te groeien, omdat hun exoskelet niet met hun lichaam meegroeit. Tijdens dit proces werpen ze hun oude huid af en ontwikkelen ze een nieuwe, grotere huid. Dit proces kan meerdere keren plaatsvinden tijdens hun leven, vooral tijdens hun jeugd wanneer ze sneller groeien.
13. Spinnen kunnen weken zonder voedsel
Spinnen hebben een trage stofwisseling, wat hen in staat stelt om lange periodes zonder voedsel te overleven. Sommige spinnensoorten kunnen weken of zelfs maanden zonder te eten, vooral als ze zich in een koude omgeving bevinden of in een toestand van inactiviteit verkeren.
14. Ze eten hun eigen web op
Een fascinerend weetje over spinnen is dat ze vaak hun eigen web opeten om de waardevolle eiwitten in de zijde te recyclen. Ze doen dit vooral wanneer het web beschadigd of vuil is geworden, waarna ze een nieuw web spinnen met de gerecyclede materialen.
15. Ze gebruiken vibraties om hun web te controleren
Spinnen vertrouwen op trillingen om te bepalen of er een prooi in hun web is beland. Wanneer een insect vast komt te zitten in het web, veroorzaakt het vibraties die de spin snel detecteert. Ze rennen dan naar de bron van de trilling om hun prooi te vangen en in te pakken met zijde voordat ze het doden en opeten.
16. Sommige spinnen kunnen onder water leven
Er zijn enkele soorten spinnen die in staat zijn om onder water te leven. De waterspin bijvoorbeeld, spint een luchtbel onder water waarin hij ademt, jaagt en zijn jongen grootbrengt. Deze spin kan uren onder water blijven, waar hij op waterinsecten en kleine visjes jaagt.
17. Er zijn vegetarische spinnen
De meeste spinnen zijn carnivoren en jagen op insecten en andere kleine dieren. Er is echter één spinnensoort die voornamelijk planten eet: de Bagheera kiplingi. Deze spin komt voor in Mexico en Centraal-Amerika en voedt zich voornamelijk met plantensappen en nectar, hoewel hij af en toe ook insecten eet.
18. Ze hebben speciale haartjes op hun poten
De poten van spinnen zijn bedekt met kleine haartjes die hen helpen om prooien op te sporen, geuren waar te nemen en zelfs vibraties in de lucht te detecteren. Deze haartjes zijn extreem gevoelig en geven de spinnen belangrijke informatie over hun omgeving. Hierdoor kunnen ze snel reageren op veranderingen, zoals een prooi die nadert.
