Dinosaurussen spreken tot de verbeelding. Deze bijzondere dieren waren vroeger de baas op aarde en kwamen in talloze soorten en maten. We denken dat we heel wat weten over dinosaurussen, maar dat valt eigen vies tegen. Sterker nog: een aantal feitjes dat je over dinosaurussen geleerd hebt is eigenlijk helemaal niet waar. Welke feiten dat zijn? Dat lees je in deze top 10 mythes over dinosaurussen.
12. Alle dinosaurus soorten leefden tegelijk
De eerste dinosaurussen leefden ongeveer 243 miljoen jaar geleden, en de laatste 66 miljoen jaar geleden. In deze 177 miljoen jaar hebben veel verschillende dino’s geleefd, en die leefden niet allemaal tegelijk. Het tijdperk van de dinosauriërs, Mesozoïcum, bestond uit drie periodes, het Krijt, Jura en Trias en in al deze periodes leefden er andere dinosaurussen. De stegosaurus was bijvoorbeeld al 80 miljoen jaar uitgestorven toen de eerste Tyrannosaurussen leefden. Er zit zelfs meer tijd tussen hun, dan tussen de T-rex en ons!
11. Ze hadden alleen maar schubben
Lange tijd waren wetenschappers van mening dat dinosaurussen familie waren van alligators en hagedissen. Deze reptielen hebben allemaal schubben, dus er werd gedacht dat dinosaurussen dit ook hadden.
Pas sinds de jaren zeventig weten we beter. Wetenschappers denken nu dat dinosaurussen eigenlijk familie zijn van vogels. Er zijn dan ook een aantal soorten ontdekt die veren hadden. Meestal waren ze niet helemaal bedekt met veren, maar hadden ze hier en daar een plukje. Kleinere dino’s waren vaak wel meer bedekt, zodat ze hun warmte beter konden reguleren.
10. Dinosaurussen zijn groen
Veel dinosaurussen waren juist erg kleurrijk, vergelijkbaar met de huidige vogels. Hoe paleontologen dat weten? De gefossiliseerde veren van dinosaurussen bevatten structuren die melanosomen worden genoemd. Deze bevatten pigmenten en hun verschillende vormen en arrangementen geven aan welke kleuren ze waren
9. Het waren slechte ouders
Het is algemeen bekend dat dinosaurussen eieren leggen, maar hoe zorgen ze eigenlijk voor die eieren? In eerste instantie werd er gedacht dat dino’s hun eieren helemaal alleen achterlieten, waardoor hun nageslacht kwetsbaar was voor vijanden. Die mythe werd weerlegd toen wetenschappers een skelet vonden van een dinosaurus die op eieren aan het broeden was. Eerst werd er gedacht dat de dino eieren aan het stelen was, maar langzaam maar zeker kwamen er meer skeletten tevoorschijn die ook eieren bewaakten.
8. Ze waren allemaal gigantisch
Wanneer je aan een dinosaurus denkt, denk je waarschijnlijk aan reuzen zoals de Tyrannosaurus Rex en de Brachiosaurus. Maar het dierenrijk was toen net zo divers als nu, dus er liepen ook talloze kleine dino’s rond.
Zo denken mensen vaak dat de Velociraptor groot was, terwijl deze dinosaurussen niet groter waren dan een Golden Retriever. Daarnaast waren er ook dino’s zo groot als een kat, zoals de Hesperonychus, en dinosaurussen zo groot als een konijn, zoals de Tianyulong.
7. Dinosaurussen konden hard brullen
Wanneer je ooit Jurassic Park hebt gekeken, ben je vast bekend met de harde brul die een Tyrannosaurus Rex kan maken. In werkelijkheid is het helemaal niet zeker dat dino’s dit soort geluiden konden produceren. De meeste dinosaurussen maakten waarschijnlijk binnensmondse geluiden. Dat kan je vergelijken met de geluiden die kippen en duiven maken. Andere dino’s konden wel interessante geluiden produceren. Zo wordt er gedacht dat de Lambeosaurus het geluid van een hoorn maakte.
6. Zoogdieren kwamen pas na dinosaurussen
Veel mensen denken dat dinosaurussen als enige diersoort op aarde leefden, maar dat is helemaal niet waar. Er waren bijvoorbeeld ook zoogdieren die in dezelfde periode leefden. Dit waren alleen kleine dieren zoals de Cynodonten. Dit is een soort rat met een schubachtige huid. Er liepen nog veel meer andere zoogdieren rond, maar ze waren noot groter dan een das.
Pas toen de dinosaurussen langzaam maar zeker uitstierven, begonnen de zoogdieren te floreren. Toen ontstonden er grotere dieren die de voorvaderen zijn van de dieren die vandaag de dag op aarde rondlopen.
5. Ze stierven meteen na een meteoorinslag
Het klopt dat er ooit een gigantische meteoriet op aarde neersloeg toen de dinosaurussen leefden. De steen was 180 kilometer breed en landde in Mexico. Het is onvermijdelijk dat er dinosaurussen stierven door de impact van de meteoriet, maar dit was niet het definitieve einde van de dinosaurussen. Sommige dieren stierven doordat de meteoriet tsunami’s, stofwolken en zure regen veroorzaakten, maar veruit de meeste dinosaurussen kwamen tot hun einde door uithongering. Het duurde dus honderden of zelfs duizenden jaren voordat ze allemaal waren uitgestorven.
4. Mensen leefden samen met dinosaurussen
Wanneer je tekenfilms zoals de Flintstones kent, denk je misschien dat mensen en dinosaurussen samenleefden. Het is natuurlijk een leuk idee dat mensen een dino als huisdier hadden, maar in de praktijk is daar niets van waar. Deze mythe is zelfs zo sterk dat er een naam voor is: de Flintstone Fallacy.
In werkelijkheid zijn alle dinosaurussen ongeveer 65 miljoen jaar geleden uitgestorven. De eerste mens op aarde kwam pas 6 miljoen jaar geleden tevoorschijn. Het duurde dus miljoenen jaren voordat mensen de dinosaurussen opvolgden.
3. Vliegende reptielen waren ook dinosaurussen
De Pterodactylus wordt in vele films en tekenfilms opgevoerd als een bekende dinosaurus die samenleeft met de Tyrannosaurus Rex en Velociraptor. Hier kloppen twee dingen niet aan.
Ten eerste kwamen deze dieren elkaar nooit tegen, want de Pterodactylus leefde pas nadat de dinosaurussen waren uitgestorven.
Ten tweede is de Pterodactylus ook geen dino, maar een vliegend reptiel. Ze zijn wel nauw verwant aan dinosaurussen, maar horen officieel niet bij deze groep. Ze maakten deel uit van een dierengroep die we de Pterosauriërs noemen. Sommige Pterosauriërs waren zo groot als een vleermuis, maar er waren ook enorme soorten die zo groot waren als een klein vliegtuig.
2. Het waren de eerste grote reptielen op aarde
Dinosaurussen zijn geen reptielen en al zeker niet de eerste grote diersoort die op aarde te vinden was. Meer dan 300 miljoen jaar geleden liepen de eerste reptielen rond op aarde, zoals Therapsida, Pelycosauria en Archosauria.
Deze dieren waren in staat om het water te verlaten en konden het land beter verkennen dan hun voorvaderen. Ze liepen op vier poten en hadden schubben om hun huid te beschermen. Pas 50 miljoen jaar later kwamen de dinosaurussen om de hoek kijken.
1. Dinosaurussen hebben geen afstammelingen
Vandaag de dag loopt er geen enkel dier rond dat direct van de dinosaurussen afstamt, toch? Dat is niet waar, want uit fossielenonderzoek blijkt dat een aantal moderne vogels afstamt van dinosaurussen. Dieren zoals kippen, struisvogels, spreeuwen en duiven lijken genetisch gezien het meeste op dino’s. Dat is opvallend, want je zou zeggen dat reptielen het meeste op deze prehistorische dieren lijken. Wanneer je dus weer een kip of duif in het wild ziet, moet je maar in je achterhoofd houden dat je eigenlijk naar een moderne dinosaurus kijkt.
