Dat vogels eieren leggen – bij voorkeur in mei, aldus het gezegde – is algemeen bekend. Maar wist je dat er veel meer dieren zijn die eieren leggen? En de exemplaren van deze vijftien dieren zijn wel heel bijzonder!
Haaien eieren
Bijna ieder dier dat in de zee leeft komt uit een ei. Zo ook de meeste haaien, die ‘eierlevendbarend’ zijn. Dit houdt in dat de eieren bevrucht en uitgebroed worden in het lichaam van de vrouwelijke haai. De embryo’s komen in hun ei levend ter wereld en halen voeding uit de dooierzak waarmee ze verbonden zijn. Soms zie je het taaie eikapsel, dat overblijft nadat de babyhaai uit het ei is gekomen, op het strand liggen.
Kaakvis eieren
Bij kaakvissen zijn het de mannetjes die het meeste werk verrichten rondom de eieren. Het vrouwtje graaft een hol in het zand waarin ze de eitjes legt, waarna het mannetje het legsel in zijn bek neemt om de eieren uit te broeden. Dat duurt ongeveer een week, maar natuurlijk moet hij tussendoor ook af en toe eten. Vader spuugt dan de eitjes even terug in het hol, maar blijft wel vlak voor zijn toekomstige nageslacht staan, op zoek naar een prooi.
Pipa eieren
De pipa is een zeer platte kikker zonder tong. Na een paringsdans legt het pipavrouwtje de eieren op de buik van het mannetje, waarna hij ze bevrucht. Met zijn brede achterpoten verdeeld pipa-pappa vervolgens de eieren, tussen de veertig en honderd stuks, over de rug van zijn partner. Binnen enkele uren zwelt haar huid op, waardoor de eieren ingekapseld worden op de rug. In hun veilige ‘cel’ transformeren de embryo’s tot complete kikkertjes, in een periode van twaalf tot twintig weken. Daarna komen alle kikkertjes tegelijk uit, waarna mama-pipa verveld.
Californische stierkophaai eieren
De eieren van deze haaiensoort hebben wel een hele bijzondere vorm, namelijk die van een schroef. Hier is goed over nagedacht, want dankzij deze vorm blijven de eieren goed vastzitten in rotsspleten. Roofdieren merken de eieren daardoor minder snel op. Maar mocht er onverhoopt toch een roofdier in de buurt komen, dan doet de babyhaai net alsof hij dood is en dit trucje werkt bijzonder goed!
Emo eieren
De eieren van deze grote loopvogel hebben een opvallende, donkergroene kleur en kunnen wel een halve kilo wegen. Het mannetje bouwt een nest en het vrouwtje legt hier ongeveer om de dag een ei in, tot er zo’n zeven in het nest liggen. Het vrouwtje wenst haar partner veel succes en gaat ervandoor, waarna het broedse mannetje acht weken voor de eieren zorgt. In die periode eet en drinkt hij niets en neemt ook geen tijd om even naar het toilet te gaan. Het enige dat hij doet is tien keer per dag de eieren omdraaien en zijn kroost beschermen tegen varanen. Nadat de kleine emoes uit het ei gekropen zijn, is papa ongeveer een derde van zijn lichaamsgewicht kwijt.
Reuzenwaterwantsen
Een vrouwelijke reuzenwaterwants heeft twee tot vier mannetjes nodig om al haar eitjes, 150 tot 175 stuks, kwijt te kunnen. Ze plakt haar eitjes op de rug van mannelijke exemplaren, die hier niet echt van gediend lijken te zijn en behoorlijk tegenspartelen. Toch krijgen vrouwtjes het meestal voor elkaar om nette rijen eitjes op de mannetjes te plakken. Na een paar dagen rondzwemmen met de eitjes, komen er kleine larven uit die zich verspreiden door het water.
Clownvis eieren
De clownvis, ook wel anemoonvis genoemd, leeft tussen de tentakels van de zeeanemoon. Per groep vissen is er één paartje dat het nageslacht verzorgd. Als het alfavrouwtje komt te overlijden, wordt haar positie ingenomen door de oudste vis uit de groep en als dit een mannetje is, wordt hij ‘gewoon’ een vrouwtje. Clownvissen maken eerst een plekje schoon voor hun eitjes en na de bevruchting wordt het legsel vooral verzorgd en beschermd door het mannetje. Hij haalt slechte eitjes weg en zwemt eromheen om de eitjes van zuurstof te voorzien. De eitjes hebben in de eerste dagen een gele tot oranje kleur en worden steeds bruiner. Acht dagen nadat de eitjes gelegd zijn komen ze uit. Vlak daarvoor zie je de oogjes van de babyvisjes al.
Kikkerdril
Vrouwtjeskikkers leggen eieren in het water. De eieren, die een doorzichtig, geleiachtig omhulsel hebben, blijven bij elkaar en worden kikkerdril genoemd. Het zwarte vruchtje in het ei wordt uiteindelijk een kikkertje. Na enkele dagen tot weken, afhankelijk van de hoeveelheid licht en warmte, komt uit het ei een kikkervisje. Deze larve heeft eerst alleen een staart. De achterpoten en voorpoten groeien pas later. De staart verdwijnt langzaam, de kikkervisjes krijgen longen en een kikker is geboren!
Bidsprinkhaan eieren
Binnen een dag tot enkele weken na de paring, waarbij het mannetje vaak verorberd wordt door het vrouwtje, legt de vrouwelijke bidsprinkhaan een pakketje met eieren (oötheek). Het aantal eitjes in een oötheek en het aantal eierpakketjes dat gelegd wordt is onder andere afhankelijk van de soort bidsprinkhaan en de hoeveelheid voedsel die een vrouwtje tot zich heeft genomen. Het eierpakket wordt bedekt met een laagje schuim ter bescherming.
Inktvis eieren
Inktvissen leggen hun eieren in lange strengen op de zeebodem. Vaak vormen de strengen een grote kluwen, die wel wat aan een zwabber doet denken. Sommige soorten weten wel 500.000 eitjes te produceren! Er zijn inktvisouders die na het leggen van de eitjes niet meer naar hun kroost omkijken, maar zo niet de gewone octopus. Het vrouwtje waakt over haar eieren en voorziet ze van zuurstof door er water overheen te blazen. Een maand lang is dit het enige dat ze doet en eet ze niet. Als het moment is aangebroken dat de eitjes uitkomen sterft ze. Best tragisch eigenlijk!
Gaasvliegen eieren
De eieren van gaasvliegen hebben een wel heel bijzonder uiterlijk: ze staan op een steeltje. De vorm van dit steeltje, en ook de kleur en vorm van het eitje zelf, verschilt per soort. Men denkt dat het steeltje bedoeld is om de larven van de gaasvlieg tegen elkaar te beschermen. Als de eitjes naast elkaar zouden liggen, zou de eerste larve die uit zijn ei kruipt, zonder pardon zijn broertjes en zusjes opeten.
Schildwantsen eieren
De eieren van de schildwants doen qua vorm wat aan tonnetjes denken. Uit dit kleine insect kunnen wel vierhonderd eitjes komen, die netjes in rijtjes worden afgezet op bladeren en stelen van planten. Iedere soort heeft zo zijn eigen voorkeur. Zo legt de grauwe schildwants haar eitjes het liefst op elzen en venkel. Vlak voor de nimf klaar is om uit het ei te komen, kun je de oogjes al zien en verschijnt er op het ei een donker puntje op de plek waar de nimf naar buiten gaat komen.
Vogelbekdier eieren
Het vogelbekdier behoort samen met vier soorten mierenegels tot de enige eierleggende zoogdieren ter wereld. Daarnaast is het het enige zoogdier met een snavel. Een bijzonder beestje dus! Na de paring is het vrouwtje zo’n twee weken druk met het graven van een ondergronds broedhol. Het lange gangenstelsel met een of meerdere nestkamers sluit ze af met een dikke modderlaag. Gelukkig is het lichaam van een vogelbekdier berekend op een lage zuurstofconcentratie. Het vrouwtje legt gemiddeld twee lederachtige eieren, die ze warm houdt tussen haar buik en staart. Na tien tot twaalf dagen breken de kleine vogelbekdieren met een eitand het ei open.